論源(2008/05/27)

2008/05/27初版；2016/04/09修訂(重編版面，移除超連結，增訂藏文)；2020/01/22三版(變更字體；此段無ཏྲེ་ཧརོ།版四家注)

論之本文——p. 08805

又置鐵地令其仰臥，以大鐵鉗，鉗口令開，熾然鐵丸，置其口中。又以烊銅而灌其口，燒口及喉，徹諸腑臟，從下流出。所餘諸苦，如極燒熱。

^{p. 08806}

_{tib.p. 11808}

ཡང་ལྕགས་ཀྱི་ས་གཞི་ལ་གན་རྐྱལ་དུ་བཞག་ནས་ལྕགས་ཀྱི་འབྱེད་སྤྱད་ཀྱིས་ཁ་ཕྱེ་ནས་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་འབར་བ་ཁར་འཇུག་པ་དང་ཟངས་བསྐོལ་བ་ཁར་བླུགས་ནས་ཁ་དང་ལྐོག་མ་དང་རྒྱུ་མ་རྣམས་ཚིག་ནས་རོ་སྨད་ནས་འབྱུང་ངོ་།། ལྷག་མ་གཞམ་ནི་རབ་ཏུ་ཚ་བ་བཞིན་ནོ།།

^{tib.p. 11811}

論源分析——

《瑜伽師地論》卷四〈本地分中有尋有伺等三地之一〉

復更仰臥熱鐵地上。以熱燒鐵鉗鉗口令開。以燒然極燒然遍極燒然大熱鐵丸。置其口中。即燒其口及以咽喉徹於府藏。從下而出。又以洋銅而灌其口。燒喉及口徹於府藏。從下流出。所餘苦惱如極熱說。

分析者注——

《廣論》本文之大鐵鉗未知是熱是冷，《瑜伽師地論》則明指為熱燒鐵鉗。

眾云鉗口令開義為鉗開其口，然而鉗字義為「挾持」，愈鉗愈緊，故無以為開，同拑。鉗口義為「閉口禁言」。鉗口令開，使（本來）閉著的嘴巴張開。

從「燒然、極燒然、遍極燒然」看出玄奘譯師對於形容詞比較級、最高級之用詞。

「府藏」或許是古代「腑臟」之用語，然「洋銅」恐是「烊銅」之誤。

前一則　下一則