2006/02/28
敝部落格開版以來，許多文章內容已有增修。根據經驗，這套系統只就新發表之文章發布通告，舊文章之增修異動，並不會主動通知或挪移至最上方，故料必這種修訂情形，網友無法立即得知。為改善此一現象，自明天（三月一日）起，新增異動訊息，在舊文章經過修訂時，我會透過異動訊息轉告諸位來訪網友。因為它是屬於新發表之文章，會自動通知訂閱網友，也會呈現在本部落格最上方之訊息。如此一來，應該可以協助來訪網友了解最新狀況。
2006/02/28
2006/02/27
消文(2006/02/27)
2006/02/27初版；2013/04/07修訂；2014/01/13三版(移除超連結)；2015/03/26四版(訂正八十讚消文內容《噶當嘉言集》之藏文羅馬拼寫錯誤，並為其增訂藏文)；2017/02/10五版(藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)；2018/03/09六版(變更字體)；2023/08/11七版(對照藏文修訂受用位饒盛之消文內容)
論之本文——p. 00301
如拏錯大譯師所造《八十讚》云：「東薩賀勝境，其間有大城，謂次第聚落。其中有王都，名為有金幢。其宮極廣博，受用位饒盛，等支那國王。其國王善勝，妃名吉祥光。父母有三子，名蓮藏月藏，並其吉祥藏。太子蓮華藏，有五妃九子。長子福吉祥，現時大善巧，稱為陀那喜。幼子吉祥藏，苾芻精進月。次子月藏者，即現至尊師。」
p. 00304
tib.p. 00410
ལོ་ཙྪ་བ་ཆེན་པོ་ནག་ཚོས་མཛད་པའི་བསྟོད་པ་བརྒྱད་ཅུ་པ་ལས། རྡོ་རྗེ་བགདན་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་བསུ་ཡུལ་ཆེན་པོ་བྷ་ག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད། དེའི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་རྒྱ་གར་བ་རྣམས་སཱ་ཧོར་ཟེར། བོད་སྐད་དུ། ཟ་ཧོར་བཞེས་འབོད་པའི་ཡུལ་མཆོག་བཡོད་པ་ན། །བཡུལ་དེ་ན་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་བམང་པོ་ཡོད། །དེའི་བནང་ནས་ཆེ་ཤོས་བི་བརྣམ་པར་ཀྲ་མ་ནི་བརིམ་པ་པཱུ་ར་བགྲོང་ཁྱེར་ཡིན། །འདི་ཁ་ཆེ་ཁྲི་བསྟན་དང་མཉམ་པར་གྲགས་ཤིང་། དེ་ལ་མི་ཁྱིམ་འབུམ་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའམ་རྩ་བདུན་ཡོད་དེ་བསྟོད་པ་དེ་གའི་འཕྲོ་ལས་མི་ཁྱིམ་འབུམ་ཕྲག་ཉི་ཤུ་བདུན་ཞེས་གསུངས་པས་སོ།། དེ་ཡི་དབུས་ན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ། །བཏུ་གྲགས་པའི་ཕོ་བྲང་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པ་ཡོད། །ཕོ་བབྲང་དེ་ལ་གསེར་གྱི་རྒྱལ་མཚན་ནི་བད་ལྟ་གསེར་འཕྲུར་གྲགས་པ་འདི་ཡིནཟེར། ཅན་ཞེས་བྱ། །བལམ་ཡིག་ལས་ནི་རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་ཟ་ཧོར་ཡུལ་ཕྱོགས་ན། བྷ་ག་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཡོད་ཅེས་སོགས་འབྱུང་བས་བརྟག་པར་བྱའོ།། ལོངས་སྤྱོད་མངའ་ཐང་འབྱོར་པ་ནི། །རྒྱ་ནག་སྟོང་ཁུན་རྒྱལ་པོ་འདྲ། །བའདིའི་དོན་ལ་ཁ་ཅིག་གྷི་ཝང་གང་ལ་ཡོད་པའི་གླང་པོ་ཆེ་དེ་ཁུན་པ་བྱེད་ཅིང་དེ་ཡང་གླང་ཆེན་སྟོང་སྟོང་ལ་དེ་འདྲ་རེ་ལས་མི་འབྱུང་བ་ལ་རྒྱལ་པོ་འདི་ལ་དེ་འདྲ་སྟོང་ཡོད་པས་འབྱོར་པ་ཆེ་བའི་དོན་ཡིན་ཟེར་བ་དང་། ཁ་ཅིག་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་པའི་རྩིབས་རེའི་སྟེང་དུ་ཟས་སྣ་རེ་བཞག་ནས་རྒྱལ་པོའི་མདུན་དུ་བཞག་པའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས་མདུན་ཕྱོགས་སུ་གང་བྱུང་བ་བཟའ་བ་ཙམ་ལས་མང་དུ་བཟའ་མི་ནུས་པས་ཁུན་པ་ཡིན་ཟེར་བ་སོགས་མང་དུ་འཆད་པར་སྣང་ཡང་། རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་སྟོང་ཁུན་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་འདོད་རྒྱལ་བས་བརྡ་སྦྱར་བའི་མིང་ཡིན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་དེ་དཔེར་ན། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དང་ཚ་ཞིང་བསྲེག་པ་ལ་མེ་ཟེར་བ་ལ་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པ་བཞིན་ནོ།། ཞེས་བདག་གི་བླ་མ་དམ་པ་གསུང་ངོ།། ཡུལ་དེའི་རྒྱལ་པོ་དགེ་བའི་དཔལ། །བཙུན་མོ་དཔལ་མོའོད་ཟེར་ཅན། །ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ལ་སྲས་གསུམ་མངའ། །བསྟེ། ཆེ་བ་པངྨའི་སྙིང་བཔོ་དང་བའབྲིང་པོ་ཟླ་བའི་སྙིང་། །བཔོ་དང་། ཆུང་བ་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱལ་བུ་བཆེ་བ་པསྨའི་སྙིང་པོ་ལ། །བཙུན་མོ་ལྔ་ཡོད་སྲས་ནི་དགུ །སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་བཆེ་ཤོས་བསོད་ནསམ་དཔལ། །ད་ལྟའི་དུས་ན་མཁས་པ་ཆེ། །དྷ་ན་ཤྲཱི་བམི་ཏྲ་ཞེས་བྱ་བ་རྟེན་དགེ་བསྙེན་པཎྜིཏ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གདམས་པ་མ་ལུས་པ་ལ་མཁས་པར་གྲགས། །བསྲས་གསུམ་གྱི་ཆུང་བ་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་ནི། །དགེ་སློང་བིརྱཱ་ཙནྡྲ་བབརྩོན་སགྲུས་ཟླ་བ་ཡིན། །བའདི་སྡགས་ཀྱི་གདམས་པ་ཆེ་བ་དཀྱིལ་འཁོར་དངོས་སུ་སྤྲུལ་ནུས་པ་ཞིག་སྟེ་བོད་དུ་བྱོན་སྟོད་ལུང་མཚོ་སྨད་དུ་སེར་བ་ཕབ་ཡར་ལུང་དུ་ཕེབས་རམ་ཤོད་ཀླུའི་དགོན་པར་སྐུ་གཤེགས་ཟེར། བདགེ་བའི་དཔལ་གྱི་སྲས། འབྲིང་པོ་ཟླ་བའི་སྙིང་པོ་ནི། །ད་ལྟ་བླ་མ་རྗེ་བཙུན་ཇོ་བོ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་རོ།།
tib.p. 00414
消文紀錄——
如拏錯大譯師所造《八十讚》云：像大譯師拏錯所造的《八十讚》偈頌當中說。如……云，依照……所說。拏錯，為藏語ནག་ཚོ།之音譯，全名 ནག་ཚོ་ལོ་ཙཱ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བ།。拏錯(ནག་ཚོ།)是族姓，ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བ།是出家名，音譯楚稱嘉瓦，義為「戒勝」，所以又作「拏錯戒勝」。請參考《菩提道次第師師相承傳》〈善知識拏錯譯師略傳〉。大譯師，藏文ལོ་ཙྪ་བ་ཆེན་པོ།，其中ལོ་ཙྪ་བ།同全名中的ལོ་ཙཱ་བ།，亦即日後將提到的音譯「洛拶嚩」，義為「譯師」，【丁福保《佛學大辭典》】：「（雜名）翻譯經論之法師也。」ཆེན་པོ།義為「大」，尊稱用語。八十讚，藏文བསྟོད་པ་བརྒྱད་ཅུ།，讚頌名，其全名ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་ལྡན་མར་མེ་མཛད་ཡེ་ཤེས་ལ་བསྟོད་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཚིགས་བཅད་བརྒྱད་ཅུ་པ།，收錄於《噶當嘉言集》བཀའ་གདམས་གཅེས་བཏུས།。
東薩賀勝境，其間有大城，謂次第聚落：東邊的薩賀國，是個非常殊勝的地方，在那個地方有座大城，名叫次第聚落。東，東邊，指本讚頌造者所在國（古印度）之東邊方位。薩賀，{2017.2.10}藏名ཟ་ཧོར།，《藏漢大辭典》釋義：「薩霍爾。藏史記載，謂古印度東部一小國地名。在今孟加拉地區。」勝境，通常指風景優美的地方，如名山勝境。消文者按，讚頌所言勝境，應不僅止於風景而已，當含國泰民安、風調雨順等意境在內，故作「殊勝的地方」解釋較為周全。總之，可以說是人間仙境。其間，在那個地方。有大城，有頗具規模的大城市。謂，名叫。次第聚落，{2017.2.10}藏名བི་ཀྲ་མ་ནི་པཱུ་ར།，梵名विक्रमनिपूर (Vikramanipūra)，其中的क्रम (krama)，義作「次第」，而विक्रम (vikrama)則義為「勇猛、精進」。पूर (pūra)於《梵漢大辭典》中查得為पुर (pura)，義為「城邑、宮殿」。至於是當代的哪個地方，尚待努力尋查。
其中有王都，名為有金幢：「次第聚落」大城中央有座名叫「有金幢」的皇宮。其中，通常意為其間，在那裡面，位置傾向於比較籠統，但是，在本讚頌裡，我們可以猜測既然後文顯示此指王都位置，應該是位在大城之中央。王都，皇宮所在地。 名為有金幢，皇宮的宮名叫作「有金幢」。這譯名之真正意思我不知道，幢字本指帷幔或旌旗，或許是皇宮金璧輝煌，四周圍都有金質帷幔與旌旗，顧名思義地稱作 「有金幢」，參看英文版，是譯作Golden Banner，中文直譯為金質旗幟或橫幅。
其宮極廣博，受用位饒盛，等支那國王：皇宮非常雄偉壯觀，物產富饒，與中國不相上下。其，指「有金幢」皇宮。宮，宮殿建築。極廣博，規模非常雄偉壯觀。受用，{2023/08/11}藏文ལོངས་སྤྱོད།，《藏漢大辭典》p. 2818釋義：「⑴財富，物資。⑵利用。享受，消費。……」此指「資財受用」。位，{2023/08/11}藏文མངའ་ཐང་།，《藏漢大辭典》p. 682釋義：「⑴權勢，威力。⑵福澤，福祿。」此指「權位」。因此，「受用位」指的是「資財受用、權勢地位」等。饒盛，形容豐厚富足，即富饒。等，不相上下，相等。支那，當時的中國。
其國王善勝，妃名吉祥光：這個國家的國王名叫善勝，王妃名叫吉祥光。善勝，{2017.2.10}藏名དགེ་བའི་དཔལ།，根據英文版廣論，梵文作कल्यनश्रि (Kalyanaśri)，字首的कल्यन (kalyana)義為「善、微妙」。字尾॰श्रि (-śri)義為「勝」{2017.2.10}相較之下，藏名似為梵名之義譯。妃，由於漢字后、妃有別，妃之地位次於后，但是英文版的用字是queen，根據英漢字典，意思是王后。不知道實際上是妃是后？還有，字義上，太子或諸侯的配偶也稱妃。難怪初讀此頌，到後段的有五妃九子時，已經弄不清楚了。〔請參照思考(2006/03/03)之內文說明〕。吉祥光，根據英文版，其梵文作श्रीप्रभा (Śrīprabhā)。字首Śrī除了前面提到的「勝」義，似乎還有「吉祥」義。प्रभा (prabhā)義為「光明」。
父母有三子，名蓮藏月藏，並其吉祥藏：國王與王妃育有三子，名字依序為蓮藏、月藏和吉祥藏。父母，即薩賀國王與王妃。有三子，即該國當時有三位王子。
太子蓮華藏，有五妃九子：長太子蓮華藏有五個太子妃，總共生了九個兒子。蓮花藏，就是前一節所提到的蓮藏。消文者注，大既是因為讚頌的文體所致，前面才將蓮華藏精簡為蓮藏。根據英文版廣論，其梵文名字為पद्मगर्भ (Padmagarbha)，字首पद्म (Padma)即「蓮、蓮花、蓮華」等義，字尾गर्भ (garbha)義為「胎、藏」。讚頌並沒有提到是否有女兒。
長子福吉祥，現時大善巧，稱為陀那喜：長子名為福吉祥，是當代大智者，人稱陀那喜。福吉祥，根據英文版廣論，其梵文為पुन्यश्रि (Punyaśri)，字首पुन्य (punya)義即「福、吉祥」，字尾॰श्रि (-śri)前面介紹過，也作「吉祥」。陀那喜，根據英文版廣論注釋no.9，壩索‧卻季絳稱說是धनश्रिमित्र (Dhanaśrimitra)。
幼子吉祥藏，苾芻精進月：最年幼的太子名叫吉祥藏，出家法名精進月。吉祥藏，梵文श्रीगर्भ (Śrīgarbha)。字首श्री॰ (Śrī-)義作「吉祥」，字尾॰गर्भ (-garbha)義作「胎、藏」。苾芻，梵語भिक्सु (bhiksu)，【陳義孝《佛學常見辭匯》】：「華譯比丘，義為乞士，即出家受具足戒的人。」精進月，小太子出家的法名，梵文為विर्याचन्द्र (Viryācandra)。字首विर्या (Viryā)義作「勤修、精進」，字尾चन्द्र (candra)義作「月」。
次子月藏者，即現至尊師：二太子名叫月藏，也就是現在的至尊上師。月藏，梵文चन्द्रगर्भ (Candragarbha)，前面已經分析過。即現至尊師，就是我們現在的至尊上師阿底峽尊者。
我對這段頌詞之理解——
宗大師引拏錯大譯師所造的《八十讚》介紹本論造者的出身殊勝。
2006/02/24
消文(2006/02/24)
2006/02/24初版；2013/04/07修訂；2017/02/09三版(藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)；2018/03/05四版(變更字體)
論之本文──p. 00213
其殊勝分三：一、圓滿種中受生事理；二、其身獲得功德事理；三、得已於教所作事業。 今初
p. 00213
tib.p. 00404
ཇགཉིས་པ། དེའི་ཆེ་བ་ལ་གསུམ། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྐྱེ་བ་བཞེས་པའི་ཚུལ། རྟེན་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་བརྙེས་པའི་ཚུལ། བརྙེས་ནས་བསྟན་པ་ལ་བྱ་བ་མཛད་པའི་ཚུལ་ལོ།། དང་པོ་ནི།
tib.p. 00405
消文紀錄──
其殊勝分三：他的殊勝功德分成三方面來介紹。其，他的，指本論造者的，也就是阿底峽尊者的。殊勝，此處指造者的功德而言。分三，分成三個方面介紹。
一圓滿種中受生事理：（第一種殊勝功德介紹本論造者）出身於圓滿的種姓家族當中。種，區分社會階級的制度，例如在古印度，分為婆羅門、剎帝利、吠舍及首陀羅四大種姓。中，當中或在其中。種中，即種姓家族當中。受生，轉世投胎，也就是出身。事理，平常我們說「不明事理」，是指「不知道事情的道理」；而在佛學術語方面，因緣生之有為法謂為事，不生不滅之無為法謂為理，所以涵蓋範圍至廣。綜合本論所述內容，我認為它是指「細節」而言。
二其身獲得功德事理：（第二種殊勝功德介紹本論造者）所獲得的教證功德。其身，他個人或他自己，最常見的用法應屬「獨善其身」。功德，此指教功德與證功德。
三得已於教所作事業：（第三種殊勝功德介紹本論造者）於獲得教證功德以後，對佛教所做的事業。得，獲得，指獲得教證功德。已，語尾助詞，相當於矣。得已，獲得之後。於，給或對，例如，勿施於人或於事無補。教，指聖教，也就是佛教。事業，此指廣大的弘法利生事業。
今初：接下來開始介紹本論造者的圓滿種中受生事理，也就是阿底峽尊者的出身。
我對這段科文之理解──
藉由這段科文行者得以了知本論將分三方面來介紹本論造者的殊勝功德，分別是造者的出身、成就、與貢獻。
2006/02/15
2006/02/14
消文(2006/02/14)
2006/02/14初版；2013/04/07修訂；2015/02/16三版(補登本文頁行數)；2017/02/09四版(藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)；2018/03/05五版(變更字體)
論之本文──p. 00211
別則此之教典，即是菩提道炬。故彼造者，亦即此之造者。彼復即是大阿闍黎勝然燈智，別諱共稱勝阿底峽。
p. 00212
tib.p. 00401
ཁྱད་པར་དུ་འདིའི་གཞུང་ནི་བཡིད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པས་ན་གཞུང་དང་། མུན་ཁུང་གི་གསེར་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྒྲོན་མེས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལྟར་འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གསལ་བར་བྱེད་པས་བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་སྒྲོན་མ་ཡིན་པས་དེ་མཛད་པ་པོ་ཉིད་འདིའི་ཡང་མཛད་པ་པོའོ།། ངཁ་ཅིག་གསུང་འདིས་བླ་མ་གཉིས་ཐུགས་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ཟེར་ཡང་། ཕུགས་ཐུགས་རྒྱུད་གཅིག་ནའང་གསུང་འདིའི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་ལམ་རིམ་འདིའི་བཤད་བྱ་རྩ་བའི་གཞུང་ངམ་རྩ་ཚིག་ལྟ་བུ་ནི་ཇོ་བོས་མཛད་པའི་ལམ་སྒྲོན་ཡིན་པས་དེ་མཛད་པ་པོ་ཉིད་ལམ་རིམ་འདིའི་ཡང་མཛད་པ་པོར་དོན་གྱིས་སོང་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ་འོག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བ་སྟོན་པ་ན་བྱང་ཆུབ་ལམ་སྒྲོན་གྱི་ཆེ་བ་གསུངས་པ་དང་གནད་གཅིག་གོ། དེ་ཡང་ངསྔོན་རྒྱལ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་དུས་སུ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་ཁྱིམ་བདག་གི་ཚུལ་འཛིན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟང་སྐྱོང་ཞེས་གྲགས་པ་གྲོ་ལུང་པས་རྒྱལ་བའི་མདུན་ན་རྒྱལ་སྲས་བཟང་པོ་སྐྱོང་ཞེས་དང་། ཁྲོ་ཕུ་ལོ་ཙྪ་བས་ཁྱོད་སྔོན་ཐུབ་པའི་དུས་ན་བཟང་སྐྱོང་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དཱི་བཾ་བམར་མེ་ཀ་ར་བམཛད་ཤྲཱི་བདཔལ་ཛྙན་བཡེ་ཤེས་མཚན་གཞན་དཔལ་ལྡན་ཨ་ཏི་ཤ་ངའདི་ལ་བླ་མ་ཁ་ཅིག་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས་ཨབྷྱ་ཤ་ཞེས་བཤད། སྒྲ་པ་དག་ཤིན་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་ཡིན་ཟེར་ཡང་རྗེ་རིན་པོ་ཆེས་ཕུལ་བྱུང་ནས་ནི་སུམ་བརྒྱ་བཅུ། སོང་ཟེར་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཨ་ཏི་ཤ་ཞེས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའམ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཡིན་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་སྟེ།
tib.p. 00404
消文紀錄──
別則此之教典：特別的來說，造這部論的根據。教，教授、傳授。典，可遵守的法則，準則；教典，傳授方式的準則，亦即理論根據。
即是菩提道炬：即是阿底峽尊者所造之《菩提道炬論》。菩提道炬，《菩提道炬論》之略，梵文為बोधिपथप्रदीप (Bodhipathapradīpa)。消文者按，法尊法師譯作《菩提道燈論》，各大佛學辭典亦都以此譯名為主。請參考《廣論》附錄二。
故彼造者：所以，造《菩提道炬論》的人。故：所以；彼：那一個，這裡指前面提到的《菩提道炬論》；造者：造論的人。
亦即此之造者：也就是造本論的人。亦即：也就是；此之：這一個的，指本論的；造者：如前所釋。前面已經告訴我們，「此之教典，即是菩提道炬」，這裡明白做個結論說：造《菩提道炬論》的人也就是造《菩提道次第廣論》的人。如果我們沒有讀到這裡，總認為在讀〈歸敬頌〉的一開始，法尊法師明明譯作宗喀巴大師造，自然認為宗大師是造《廣論》的人。可是在論裡，宗大師自謙造《道炬論》的阿底峽尊者才是《廣論》的造論者，因為他完全以《道炬論》為根本的緣故。這裡我了解到對師承的敬重，而不自居功勞。
彼復即是大阿闍黎勝然燈智：他也就是大軌範師阿底峽尊者。彼，前釋那一個，此處指人，故宜釋義為「他」。復，常作「又、再、也」解。我認為可以視作與前一句中的「彼」呼應，表示再一次提到同一對象。另外，可作虛字解，也就是在此並無特殊意思，僅再補充說明「彼」所代表的對象。即是，就是。大，尊稱，猶如「勝、聖」；與經論或讚頌中常見的摩訶同，摩訶為梵語महा (mahā)之音譯，大乃其意譯。阿闍黎，梵語आचार्य (ācārya)之音譯，其他音譯有阿闍梨、阿祇利、阿遮梨耶、阿遮棃夜等；義譯為「教授、軌範」，亦即軌範師。【明‧一如《三藏法數》】：「梵語阿闍黎，華言軌範。謂其能為人軌範，故云阿闍黎也。」又依四分律，有五種阿闍黎：出家、受戒、教授、受經及依止等阿闍黎。勝：尊稱，同「聖、大」；然燈智，阿底峽尊者的出家名，通常不直接稱呼名號。
別諱共稱勝阿底峽：為避諱起見，大家都稱呼他阿底峽尊者。別諱，避諱，為了表示敬重不稱名號。共稱，都這麼稱呼他。勝，如前所釋。阿底峽，為अतीश (Atīśa)之音譯。消文者按，據《菩提道次第廣論字詁》引宗喀巴和《噶當教法史》的說法，有「卓越，優勝」等義，即尊者。又據《菩提道次第略論釋》（卷一p.14）「阿底峽三字，梵語為普龔，即究竟徹底之意。」
我對這段本文之理解──
特別的來說，這部論是以《菩提道炬論》為理論根據。宗大師在這裡自謙說，《菩提道炬論》的造者，也就是《菩提道次第廣論》的造者，他就是大家尊稱為阿底峽尊者的大阿闍黎勝然燈智。
2006/02/13
消文(2006/02/13)
2006/02/13初版；2013/04/05修訂；2015/02/16三版(補登本文頁行數)；2017/02/05四版(藏文改採泰式分散對齊，此段無四家注)；2018/03/04五版(變更字體)；2018/04/30六版(訂正「所有」為「的」意思)；2022/08/17五版(配合四家注，將「今初」移至本則消文)
論之本文——p. 00210
今初 總此教授，即是至尊慈氏所造，現觀莊嚴所有教授。
p. 00211
tib.p. 00315
དང་པོ། ཆོས་ཁུངས་བཙུན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཛད་པ་པོའི་ཆེ་བ་བསྟན་པ།
དང་པོ་ཇལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་རྩ་བ་དང་དངོས་ཀྱི་མཛད་པ་པོ་ནི། གདམསངག་འདི་སྤྱིར་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པས་མཛད་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་གདམས་ངག་ཡིན་ལ།
tib.p. 00401
消文紀錄──
今初：現在宣說第一項。消文者按，在本論中，所有科文遇有列舉項目時，在條列之後，要從第一項開始解釋時，都以「今初」為引子，意思就好比告訴修習者「現在要開始講說第一項」。
總此教授：總的來說，這部論典。消文者按，本論本文時常見到總與別之語法，遇到這種狀況時，我們可以想像為造者希望先以比較廣泛的方式「總的來說」，然後另外再特別依照實際狀況解釋。若以英文解釋或許就會更明白了，這兩語法相當於 in general 與 in particular 的意思。此外，這裡的此教授就是指這部論典。
即是至尊慈氏所造：就是彌勒菩薩所造的。至尊慈氏，指彌勒菩薩。至尊，最尊貴的。消文者注，藏系稱謂常在名號前加上「尊貴的」以表景仰之意。慈氏，（菩薩）舊稱彌勒，新稱梅怛麗耶，梵語मैत्रेय (Maitreya)，譯曰慈，是為其姓，故稱慈氏。
現觀莊嚴所有教授：《現觀莊嚴論》的內涵。{2018.4.30}經核對現觀莊嚴所有教授的藏文མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་གདམས་ངག，並沒有通常認知的「所有」的意涵，是故現觀莊嚴所有教授即是現觀莊嚴之教授的意思。現觀莊嚴，即《現觀莊嚴論》，梵文अभिसमयालंकार शास्त्र (Abhisamayālaṃkāra-śāstra)，全稱《現觀莊嚴般若波羅蜜多優波提舍論》，梵文अभिसमयालंकार नाम प्रज्ञापारमितोपअदेश शास्त्र (Abhisamayālaṃkāra-nāma-prajñāpāramitopadeśa-śāstra)，造者彌勒菩薩，這是一部解釋《大般若經》的論典。
我對這段本文之理解──
總的來說，這部論典就是根據最尊貴的彌勒菩薩所造的《現觀莊嚴論》的內涵來傳授的。
訂閱：
文章 (Atom)