消文(2012/01/31)

2012/01/31初版；2015/10/23修訂(取消黑底白字樣式)；2021/07/22三版(變更字體；藏文改採泰式分散對齊，此段無ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 25213

如是解空性慧，若勢猛利，則於布施、禮拜、旋繞、念誦等時，緣此諸心雖非空解，然與空解勢力俱轉，實無相違。

^{p. 25301}

_{tib. p. 35004}

སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཤུགས་དྲག་ན་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང་ཕྱག་དང་སྐོར་བ་དང་བཟླས་རྗོད་བྱེད་པའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་དམིགས་པའི་བློ་དེ་རྣམས་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་དེའི་རྩིའམ་ཤུགས་དང་ལྡན་པར་འཇུག་པ་མི་འགལ་ལ།

^{tib. p. 35007}

消文紀錄——

如是解空性慧，若勢猛利：因此，如果解空性的智慧勢力猛利。

則於布施、禮拜、旋繞、念誦等時：那麼，在修行布施、禮拜、旋繞、念誦等法門時。

緣此諸心雖非空解：雖然所緣境的心不是空解。

然與空解勢力俱轉，實無相違：然而可以說與空解的勢力相應而轉，這實在並沒有相違。

我對這段本文之理解——

這段本文比對前段慈母喪失愛子，憂惱勢力未捨，然非一切心皆是憂心，菩提解空性慧勢力猛利時，雖於布施等時，諸心並非空解，但由於空解勢力未捨，所以當時諸心仍與空解勢力俱轉。

前一則　下一則

消文(2012/01/30)

2012/01/30初版；2015/10/22修訂(取消黑底白字樣式)；2021/07/22三版(變更字體；藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 25211

故見攝行，方便攝慧者，譬如慈母喪失愛子，憂惱所逼，與諸餘人言說等時，任起何心，憂惱勢力雖未暫捨，然非一切心皆是憂心。

^{p. 25213}

_{tib. p. 35001}

^ཇགསུམ་པ་ཕྱིན་དྲུག་ཚང་ཙམ་དང་དེས་ཟིན་ཙམ་འདྲ་བས་ཕྱིན་དྲུག་སོ་སོར་ཞུགས་པ་མིན་ཚུལ་ནི། དེས་ན་ལྟ་བས་ཟིན་པའི་སྤྱོད་པ་དང་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་ཤེས་རབ་ནི། དཔེར་ན། བུ་སྡུག་པ་ཤི་བའི་མྱ་ངན་གྱིས་མནར་བའི་མ་དེ་གཞན་དང་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་བློ་ཅི་སྐྱེས་ཀྱང་མྱ་ངན་གྱི་ཤུགས་དེས་མ་བཏང་ཡང་བློ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་གྱི་བློ་ཡིན་མི་དགོས་པ་བཞིན་དུ།

^{tib. p. 35004}

消文紀錄——

故見攝行，方便攝慧者：所以，「見攝行，方便攝慧」的意思是……。

譬如慈母喪失愛子：譬如，慈母喪失了愛子。

憂惱所逼：身心受到憂惱所逼害。

與諸餘人言說等時：當她和其他人說話或做其他事情的時候。

任起何心：不論那時候生起何種心境。

憂惱勢力雖未暫捨：憂惱的勢力雖然始終存在。

然非一切心皆是憂心：然而，並非所生起的任何心都是憂心。

我對這段本文之理解——

這段本文意欲闡論「見攝行、方便攝慧」，先以喪子慈母為喻，雖為憂惱勢力所逼，然非所起一切心皆是憂心。

前一則　下一則

論源(2011/10/12)

2012/01/28初版

2015/10/14修訂(增訂《廣釋菩提心論》)

論之本文──p. 23706

《勇授問經》云：「菩提心福德，假設若有色，遍滿虛空界，福尤過於彼。若人以諸寶，遍滿恆沙數，諸佛剎土中，供養世間依。若有敬合掌，心敬禮菩提，此供最殊勝，此福無邊際。」

^{p. 23708}

_{tib. p. 32814}

དཔའ་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་གང༌། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཟུགས་མཆིས་ན། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་ཀུན་བཀང་སྟེ། །དེ་ནི་དེ་བས་ལྷག་པར་འགྱུར། །གངྒཱཨཱི་བྱེ་མའི་གྲངས་སྙེད་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་ཞིང་རྣམས་མི་གང་གིས། །རིན་ཆེན་དག་གིས་ཀུན་བཀང་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་ལ་ཕུལ་བ་བས། །གང་གིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བགྱིས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བཏུད་ན། །མཆོད་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །དེ་ལ་མཐའ་ནི་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་སོ།

^{tib. p. 32819}

論源紀錄──

T11 No. 310
大唐三藏法師菩提流志奉　詔譯
《大寶積經》卷第九十六〈勤授長者會第二十八〉
菩提心功德　若有色方分　周遍虛空界　無能容受者
恒河沙數等　諸佛剎土中　假使布珍寶　供養於諸佛
有能一合掌　迴向菩提心　其福過於彼　邊際不可得

蓮華戒菩薩造

西天譯經三藏傳法大師施護奉　詔譯

《廣釋菩提心論》卷第一

如《無畏撫問經》云：「發菩提心所生諸福如虛空界。廣大勝上無有窮盡。正使有人以殑伽沙數佛剎。滿中珍寶供養世尊。若有人能合掌至誠。一發阿耨多羅三藐三菩提心者。而此福德勝前福德不可較計。」

注：《廣釋菩提心論》即《修次初篇》

消文(2012/01/29)

2012/01/29初版；2015/10/22修訂(取消黑底白字樣式)；2021/07/21三版(變更字體；藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 25209

特如前說聲聞、獨覺，於諸法性無分別時，應成大乘，具足一切菩薩行故。若因經說一一度中攝六六度，便以為足，若爾供献曼陀羅中「具牛糞水即是施」等文，亦說具六，唯應修此。

^{p. 25211}

_{tib. p. 34915}

ཁྱད་པར་དུ་སྔར་དྲངས་པ་ལྟར་ཉན་རང་ལའང་ཆོས་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཚང་བར་འགྱུར་བས་ཐེག་ཆེན་པར་འགྱུར་རོ།། ^ཇགཉིས་པ་དྲུག་དྲུག་ཚང་བར་བཤད་པས་མཎྜལ་གཅིག་པུས་ཆོག་པར་ཐལ་བ་ནི། རེ་རེའི་ནང་དུ་དྲུག་དྲུག་འདུས་པར་གསུངས་པས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འདོད་ན་འོ་ན་མཎྜལ་འབུལ་བ་ལའང༌། བ་ཡི་ལྕི་བ་ཆུར་བཅས་སྤྱིན་པ་སྟེ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་དྲུག་ཀ་ཡོད་པར་གསུངས་པས་དེ་ཁོ་ན་བྱ་བར་རིགས་སོ།།

^{tib. p. 34920}

消文紀錄——

特如前說聲聞獨覺，於諸法性無分別時，應成大乘：特別像前面提到過聲聞、緣覺住於諸法性無分別的時候，應當成立是大乘成就。

具足一切菩薩行故：因為那樣的時候，聲聞緣覺可以說已經具足了一切菩薩行。

若因經說一一度中攝六六度，便以為足：如果因為經上面說六度當中的每一度，都含攝六度，就覺得滿足了。

若爾供獻曼陀羅中「具牛糞水即是施」等文，亦說具六：那麼當我們供曼陀羅的時候，儀軌當中有「具牛糞水即是施」等文句，這樣也是具足六度。消文者按，此指《四加行法觀行述記》當中供曼陀羅文：「又積集資糧，以供曼陀羅為最殊勝，因具足六度故，曼陀羅內塗牛物五種，表布施度，所供籽粒合以六香等，表尸羅度，檢察清靜無有垢穢，表忍辱度，精勤供獻，表精進度，心不散亂而修習之，表靜慮度，須彌四洲能於掌中明觀，大小無礙，表般若度，因法殊勝故，印藏行者無不修習，尤其瑜伽行人修密之前，四加行中於此先修十萬，而後修本尊法。」

唯應修此：如果是這樣的話，只需要修供曼陀羅就夠了。

我對這段本文之理解——

這段本文繼續以與理相違的敘述「如前說聲緣於諸法性無分別時，應成大乘」，破斥他宗；另以「供曼陀羅儀軌中之文句亦具六度，則唯應修此」，如果勸誡勿因經說一一度中攝六六度而為滿足。

前一則　下一則

消文(2012/01/28)

2012/01/28初版；2015/07/23修訂(取消黑底白字樣式)；2021/07/21三版(變更字體；藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 25207

設謂非說不須施等，然即於此無所思中完具施等，不著所施、能施、施物，具無緣施，如是餘度亦悉具足。經中亦說一一度中攝六六故。若僅由此便為完足，則諸外道心一境性奢摩他中，亦當具足一切波羅蜜多，於住定時亦無如是執著故。

^{p. 25209}

_{tib. p. 34910}

^ཇགཉིས་པ་ལ་ཕྱིན་དྲུག་ཚང་ཙམ་གྱིས་ཆོག་གི་སྦྱིན་སོགས་མི་དགོས་པའི་རྩོད་པ་དང་། དེ་དགག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་རྩི་ཚུལ་ལྟར་སྣང་གིས་ཚང་ཚུལ་ནི། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགོས་པར་མི་འདོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཅིར་ཡང་མི་སེམས་པ་དེ་ལ་དེ་དག་ཚང་སྟེ་སྦྱིན་བྱ་སྦྱིན་བྱེད་དང་སྦྱིན་རྫས་སུ་མི་ཞེན་པས་དམིགས་མེད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཚང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ཚང་ཞིང་མདོ་ལས་ཀྱང་རེ་རེའི་ནང་དུ་དྲུག་དྲུག་འདུས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན། ^ཇགཉིས་པ་དེ་དགག་པ་ལ་ལྔ་ལས། དང་ཁོ་དེ་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་པ་ལའང་ཕྱིན་དྲུག་ཚང་བར་ཐལ་བ་ནི། དེ་ཙམ་གྱིས་ཚང་བར་འགྱུར་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཞི་གནས་རྣམས་ལའང་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དུས་ན་དེ་ལྟར་ད་ཞེན་པ་མེད་པས་ཕར་ཕྱིན་ཐམས་ཅད་ཚང་བར་འགྱུར་ལ།

^{tib. p. 34915}

消文紀錄——

設謂非說不須施等：如果（他宗）並不是說不須修習布施等菩薩行。

然即於此無所思中完具施等：然而，就在這無所思之中，布施等菩薩行都已經圓滿具足了。

不著所施、能施、施物，具無緣施，如是餘度亦悉具足：不執著於所施、能施、施物等，就是無緣施。因此，其他各波羅蜜也全都具足。

經中亦說一一度中攝六六故：因為經中也說六度當中的每一度，都各含攝六度。

若僅由此便為完足：如果這樣就已經滿足的話。

則諸外道心一境性奢摩他中，亦當具足一切波羅蜜多：外道在住於心一境性奢摩他的時候，也應當具足一切波羅蜜多。

於住定時亦無如是執著故：因為當他住於定中的時候，也沒有所施、能施、施物等執著。

我對這段本文之理解——

這段本文先述他宗所立「於無所思中完具施等，如是餘度亦悉具足。」接著宗大師以「諸外道住定時亦無如是執著，亦當具足一切波羅蜜多」於理相違，而破之。

前一則　下一則

消文(2012/01/27)

2012/01/27初版；2015/07/23修訂(取消黑底白字樣式)；2021/07/20三版(變更字體；藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 25203

《十地經》又說：「譬如大船入大海已，順風所吹一日進程，未入海前勵力牽行，縱經百年亦不能進，如是已至八地不待策勵，須臾進趣一切智道，若未得入此地之前，縱經億劫勵力修道，亦不能辦。」故若唱言有速疾道，不須修學菩薩行者，是自誑自。

^{p. 25206}

_{tib. p. 34903}

^ཇལྔ་པ་མྱུར་ལམ་སྐད་ཀྱིས་ཐབས་སྤོང་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པའི་ཚད་དང་འགལ་བས་དགག་པ། ཡང་དཔེར་ན། གྲུ་བོ་ཆེ་ནི་རྒྱ་མཚོར་ཞུགས་ནས་མཐུན་པའི་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ནས་འགྲོ་བའི་ཚེ་ཉི་མ་གཅིགལ་ཇི་ཙམ་ཆོད་པ་དེ་རྒྱ་མཚོར་མ་ཞུགས་པའི་སྔོན་དུ་ཆེད་དུ་འབད་ནས་བསྐོད་དགོས་པའི་ཚེ། ལོ་བརྒྱར་ཡང་མི་ཆོད་པ་བཞིན་དུ། ས་བརྒྱད་པར་སླེབས་ནས་འབད་པ་ཆེན་པོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཡུད་ཙམ་ཞིག་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལམ་ཇི་ཙམ་གཅོད་པ་དེ་ཙམ་ནི། ས་དེ་མ་ཐོབ་པའི་སྔོན་དུ་བསྐལ་པ་འབུམ་དུ་ལམ་ལ་འབད་པས་ཀྱང་མི་ནུས་པར་ས་བཅུ་པ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་མྱུར་ལམ་ཡོད་པ་སྐད་ཟེར་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་མི་སློབ་པ་ནི་རང་གིས་རང་བསླུ་བའོ།།

^{tib. p. 34909}

消文紀錄——

《十地經》又說：《十地經》又說。

譬如大船入大海已：譬如一艘大船駛入大海以後。

順風所吹一日進程：它順風航行一天的距離。

未入海前勵力牽行，縱經百年亦不能進：如果是在沒有駛入大海的情況之下，以人力努力牽引而行，就算經過了百年，也不能行駛那樣的距離。

如是已至八地不待策勵：所以，如果已經達到八地菩薩的位階，不用等待策勵。

須臾進趣一切智道：剎那之間就能夠進趣一切智之道。

若未得入此地之前，縱經億劫勵力修道，亦不能辦：如果是在還沒有達到八地菩薩的位階以前，縱然是經過了億劫的努力修道，也不能成辦一切智之道。

故若唱言有速疾道，不須修學菩薩行者，是自誑自：所以說，如果宣稱有速疾可成之道，不必須學菩薩行，那是自欺欺人的說法。

我對這段本文之理解——

這段本文宣說八地菩薩之殊妙功德，並結斥唱言有速疾道故，不須修學菩薩行，是自誑自者。

前一則　下一則

消文(2012/01/26)

2012/01/26初版；2015/07/23修訂(取消黑底白字樣式)；2021/07/20三版(變更字體；藏文改採泰式分散對齊，此段無ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 25202

又善男子，當觀我身無有限量、無量智慧、無量佛土、無量成辦智、無量光明輪、無量清淨音聲，汝亦當如是修。」

^{p. 25203}

_{tib. p. 34819}

ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ངེད་ཀྱི་སྐུ་ཚད་མེད་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་དང་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཚད་མེད་པ་དང་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚད་མེད་པ་དང་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་དག་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་ལྟོས་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་སྐྱེད་ཅིག །ཅེས་སོ།།

^{tib. p. 34903}

消文紀錄——

又善男子：又善男子！

當觀我身無有限量、無量智慧、無量佛土、無量成辦智、無量光明輪、無量清淨音聲：應當觀察我身無量、智慧無量、國土無量、成辦智無量、光明輪無量、以及清淨音聲無量。消文者按，身無量，指佛的三身無有限量。智慧無量，十八不共法中，佛以智慧照知三世所有一切，若眾生法、若非眾生法，悉能遍知無礙。光明輪，比喻佛光如輪般圓滿。無量光明輪如《華嚴經》卷第三〈盧舍那佛品第二之二〉云：「莊嚴光明輪，充滿諸法界，十方靡不遍。」清淨音聲，《法華文句》：「佛報得清淨音聲，號為梵音。」《華嚴經》：「演出清淨微妙梵音，宣暢最上無上正法，聞者歡喜，得淨妙道。」

汝亦當如是修：你也應當如此修行。

我對這段本文之理解——

這段本文繼續勸八地菩薩修行諸佛功德。

前一則　下一則