消文(2011/02/28)

2011/02/28初版；2015/06/11修訂(取消黑底白字樣式)；2020/06/04三版(變更字體，藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 20503

《聖彌勒解脫經》云：「善男子，譬如破碎金剛寶石，然能映蔽一切勝妙金莊嚴具，亦不棄捨金剛寶名，亦能遣除一切貧窮。善男子，如是發起一切智心金剛寶石，縱離修習，然能映蔽聲聞獨覺一切功德金莊嚴具，亦不棄捨菩薩之名，能除一切生死貧窮。」此說雖未學習勝行，然有此心便名菩薩。

^{p. 20506}

_{tib. p. 28410}

^ཇལྔ་པ་ཕྱིན་དྲུག་གི་ཉམས་ལེན་ཆེར་མེད་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་པ་ཙམ་གྱིས་ཉན་རང་ཐམས་ཅད་རིགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཆེ་བ་ནི། འཕགས་པ་བྱམས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལས་ཀྱང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་ཆག་ཀྱང་གསེར་གྱི་རྒྱན་ཁྱད་པར་དུ་ལཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཞིང་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་མིང་ཡང་མི་འདོར་ལ་དབུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་བཟློག་གོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་ནན་ཏན་དང་བྲལ་ཡང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་གསེར་གྱི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཞིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་མི་འདོར་ལ་འཁོར་བའི་དབུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་བཟློག་གོ། ཞེས་སྤྱོད་པ་ལ་མ་བསླབས་ཀྱང་སེམས་དེ་ཡོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གསུངས་པ་དང༌།

^{tib. p. 28417}

消文紀錄——

《聖彌勒解脫經》云：《聖彌勒解脫經》說。{2015.6.11}此經藏名འཕགས་པ་བྱམས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ།，於p. 24509譯作《慈氏解脫經》。英文廣論注云：「引文出自《修次初篇》」，並指出原經出自《華嚴經》，然內文有些差異。《修次初篇》漢譯《廣釋菩提心論》，此經文載於卷第一。

善男子：梵語कुलपुत्र (kula-putra)，藏語རིགས་ཀྱི་བུ།。《藏漢大辭典》：「師長對男弟子的親切稱謂。」

譬如破碎金剛寶石：譬如破碎的金剛寶石。

然能映蔽一切勝妙金莊嚴具：它還是能夠映蔽黃金打造的一切勝妙莊嚴資具。

亦不棄捨金剛寶名：而且也還是稱為金剛寶石。

亦能遣除一切貧窮：它的價值足以遣除一切貧窮。

善男子：（如前）

如是發起一切智心金剛寶石：因此，只要發起有如金剛寶石的一切智心。

縱離修習：縱使沒有修習。

然能映蔽聲聞獨覺一切功德金莊嚴具：然而卻能夠映蔽有如一切功德金莊嚴具的聲聞、獨覺。

亦不棄捨菩薩之名：也仍然稱為菩薩。

能除一切生死貧窮：能夠遣除一切生死貧窮。

此說雖未學習勝行，然有此心便名菩薩：這段經文的意思是說，雖然沒有修習殊勝的菩薩行，但是只要有菩提心，便可稱之為菩薩。

我對這段本文之理解——

這段本文引《聖彌勒解脫經》，以比喻與正面解釋來證成生起菩提心即是大乘人。

前一則　下一則

 

論源(2011/02/27)

2011/02/27初版

2015/06/11修訂(取消黑底白字樣式)

論之本文──p. 20501

如《入行論》云：「發菩提心剎那後，諸囚繫縛生死獄，然應稱為善逝子。」又云：「今日生佛族，今為諸佛子。」此說發心無間，即為佛子。

^{p. 20503}

_{tib. p. 28406}

།དེ་ལྟར་ཡང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་སྐྱེས་གྱུར་ན་སྐད་ཅིག་གིས། །འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བསྡམས་པའི་ཉམ་ཐག་རྣམས། །བདེར་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བརྗོད་བྱ་ཞིང༌། །ཞེས་དང༌། དེ་རིང་སངས་རྒྱས་རིགས་སུ་སྐྱེས། །སངས་རྒྱས་སྲས་སུ་དགྱུར་ཏོ། །ཞེས་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་རྒྱལ་སྲས་སུ་འགྲོ་བར་གསུངས་ལ།

^{tib. p. 28410}

論源紀錄──

शान्तिदेवविरचितः बोधिचर्यावतारः।

Śāntidevaviracitaḥ bodhicaryāvatāraḥ|

寂天菩薩造《入菩薩行論》

१ बोधिचित्तानुशंसो नाम प्रथमः परिच्छेदः।

1 Bodhicittānuśaṃso nāma prathamaḥ paricchedaḥ|

第一品 菩提心利益

भवचारकबन्धनो वराकः सुगतानां सुत उच्यते क्षणेन।

bhavacārakabandhano varākaḥ sugatānāṁ suta ucyate kṣaṇena|

सनरामरलोकवन्दनीयो भवति स्मोदित एव बोधिचित्ते॥९॥

 sanarāmaralokavandanīyo bhavati smodita eva bodhicitte||9||

如石法師版：
生死獄中囚，若生菩提心，即刻名佛子，人天應禮敬。

隆蓮法師版：
若發菩提心者剎那間，生死囹圄堅牢苦逼身，即名一切如來殊勝子，世間天人悉皆應恭敬

३ बोधिचित्तपरिग्रहो नाम तृतीयः परिच्छेदः।

 3 Bodhicittaparigraho nāma tṛtīyaḥ paricchedaḥ|

第三品　受持菩提心

अद्य मे सफलं जन्म सुलब्धो मानुषो भवः।

adya me saphalaṁ janma sulabdho mānuṣo bhavaḥ|

अद्य बुद्धकुले जातो बुद्धपुत्रोऽस्मि सांप्रतम्॥२५॥

 adya buddhakule jāto buddhaputro'smi sāṁpratam||25||

如石法師版：

今生吾獲福，幸得此人身，復生佛家族，喜成如來子。

隆蓮法師版：
今我此生不虛度，今我善來人中生，今我生於如來家，成為如來親長子

消文(2011/02/27)

2011/02/27初版；2015/06/10修訂(取消黑底白字樣式)；2020/06/04三版(變更字體，藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 20501

如《入行論》云：「發菩提心剎那後，諸囚繫縛生死獄，然應稱為善逝子。」又云：「今日生佛族，今為諸佛子。」此說發心無間，即為佛子。

^{p. 20503}

_{tib. p. 28406}

^ཇབཞི་པ་ཡོན་ཏན་གཞན་མེད་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་ཁོ་ནས་རྒྱལ་སྲས་སུ་འགྱུར་བ་ནི། དེ་ལྟར་ཡང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་^བསེམས་རྒྱུད་ལ་ནམ་སྐྱེས་^བཔར་གྱུར་^བཔ་^༼ཀ༽ན་^༼ང༽སྐད་ཅིག་གིས། །ཏེ་^བསྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་^༼ཁ༽སྐད་ཅིག་སྔ་མ་ལ་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བསྡམས་པའི་ཉམ་ཐག་^བཐ་མལ་པ་ཡིན་པ་རྣམས། །^བབྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེས་^༼ག༽པའི་བདེར་^༼ཅ༽གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་^བཔའི་མིང་གིས་བརྗོད་པར་^བབྱ་ཞིང༌། །ཞེས་དང༌། དེ་རིང་སངས་རྒྱས་རིགས་སུ་སྐྱེས། །སངས་རྒྱས་སྲས་སུ་ད་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་རྒྱལ་སྲས་སུ་འགྲོ་བར་གསུངས་ལ།

^{tib. p. 28410}

消文紀錄——

如《入行論》云：如《入行論》所說。消文者按，BCA1.9a-c。

發菩提心剎那後，諸囚繫縛生死獄，然應稱為善逝子：從發菩提心的那一剎那起，繫縛在生死牢獄中的眾生，就應該可以稱為佛子。

又云：（《入行論》）又說。消文者注，BCA3.26cd。

今日生佛族，今為諸佛子：今日生在佛陀的家族，今日就是佛子。

此說發心無間，即為佛子：這是指發心之後，立即成為佛子。

我對這段本文之理解——

這段本文引《入行論》證成發菩提心即成佛子。

前一則　下一則

 

消文(2011/02/26)

2011/02/26初版；2015/06/10修訂(取消黑底白字樣式)；2020/06/04三版(變更字體，藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 20413

故於最初入大乘數，亦以唯發此心安立，後出大乘亦以唯離此心安立。故大乘者，隨逐有無此心而為進退。

^{p. 20501}

_{tib. p. 28403}

^ཇགསུམ་པ་ཐེག་ཆེན་པར་ཆུད་མི་ཆུད་དང་གནས་མི་གནས་དེར་ལྟོས་པ་ནི། དེས་ན་དང་པོར་ཐེག་ཆེན་པར་ཆུད་པ་ཡང༌། སེམས་དེ་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇོག་ལ། ཕྱིས་ཐེག་ཆེན་པའི་ནང་ནས་འཐོན་པའང་དེ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་གྱིས་འཇོག་པས་ན་ཐེག་ཆེན་པ་ནི་སེམས་དེ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་དོ།།

^{tib. p. 28406}

消文紀錄——

故於最初入大乘數，亦以唯發此心安立：所以，從一開始是否成為大乘補特伽羅，也是唯一以發起菩提心而安立。

後出大乘亦以唯離此心安立：後來退失大乘，也是唯一以失離菩提心而安立。

故大乘者，隨逐有無此心而為進退：因此，是否為大乘補特伽羅，是根據有沒有菩提心來決定。

我對這段本文之理解——

這段本文重申大乘者以有無菩提心而為安立。

前一則　下一則

 

消文(2011/02/25)

2011/02/25初版；2015/06/10修訂(取消黑底白字樣式)；2020/06/03三版(變更字體，藏文改採泰式分散對齊，此段無ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 20411

若於相續，何時生此未生餘德，亦得安立為大乘人。何時離此，縱有通達空性等德，然亦墮在聲聞等地，退失大乘。大乘教典多所宣說，即以正理亦善成立。

^{p. 20413}

_{tib. p. 28320}

དེ་རྒྱུད་ལ་ནམ་སྐྱེས་པ་ན་གཞན་གང་ཡང་མ་སྐྱེས་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་པོར་འཇོག་པ་ཡིན་ལ། དེ་དང་ནམ་བྲལ་བ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཅི་ཡོད་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སར་ལྟུང་ཞིང༌། ཐེག་ཆེན་ལས་ཉམས་པ་ཡིན་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པའི་གཞུང་དུ་མ་ལས་གསུངས་ཤིང་རིགས་པས་ཀྱང་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

^{tib. p. 28403}

消文紀錄——

若於相續，何時生此未生餘德，亦得安立為大乘人：如果在相續中，什麼時候生起菩提心，即使其他功德沒有生起，那時候就可以安立為大乘人。

何時離此，縱有通達空性等德，然亦墮在聲聞等地，退失大乘：如果相續中什麼時候退失菩提心，即使通達空性等功德，那時候就退失大乘，墮入聲聞等小乘人。

大乘教典多所宣說，即以正理亦善成立：許多大乘教典都這樣宣說，從正理來說，這項說法也能成立。

我對這段本文之理解——

這段本文闡述入大乘門唯是菩提心。

前一則　下一則

 

消文(2011/02/24)

2011/02/24初版；2015/06/10修訂(取消黑底白字樣式)；2020/06/03三版(變更字體，藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 20410

今初　如是若須趣入大乘，能入之門又復云何？此中佛說二種大乘，謂波羅蜜多大乘與密咒大乘，除此更無所餘大乘。於此二乘隨趣何門，然能入門唯菩提心。

^{p. 20411}

_{tib. p. 28316}

༡༽ ཐེག་ཆེན་གྱི་འཇུག་སྒོ་སེམས་བསྐྱེད་ཁོ་ནར་བསྟན་པ།

དང་པོ་^ཇལ་ཐེག་ཆེན་དུ་འཇུག་སྒོ་དང་ས་བོན་སོགས་སུ་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལ་འབད་པ་ཆེར་བྱས་པ་དོན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཁྱད་པར་བཅོ་བརྒྱད་ལས་དང་པོ་ཐེག་པ་གཉིས་ཁོ་ནར་བསྟན་ནས་འཇུག་སྒོ་སྟོན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་དགོས་ན་འཇུག་པའི་སྒོ་གང་ནས་ཡིན་སྙམ་ན། དེ་ལ་རྒྱལ་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གཉིས་གསུངས་ཀྱི། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་མེད་དོ། ^ཇགཉིས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་འཇུག་སྒོ་དེ་ལ་རག་ལས་པ་ནི། དེ་གཉིས་གང་གི་སྒོར་འཇུག་ཀྱང་འཇུག་སྒོ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ།

^{tib. p. 28320}

消文紀錄——

今初：接著開始宣說^己一、顯示入大乘門唯是發心。

如是若須趣入大乘：那麼，如果要趣入大乘的話。

能入之門又復云何：能夠趣入的途徑又是什麼呢？

此中佛說二種大乘：關於這點，佛陀宣說了兩種大乘。

謂波羅蜜多大乘與密咒大乘：也就是波羅蜜多大乘（即顯教）與密咒大乘（即密教）。

除此更無所餘大乘：除了這兩種之外，再也沒有其他大乘了。

於此二乘隨趣何門：對於這兩種大乘來說，無論趣入哪一種。

然能入門唯菩提心：然而唯一能夠趣入的途徑就只有發大菩提心了。

我對這段本文之理解——

這段本文立入大乘門唯是發心為宗。

前一則　下一則

 

消文(2011/02/23)

2011/02/23初版；2015/06/10修訂(取消黑底白字樣式)；2020/06/03三版(變更字體，藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之科文——p. 20408

由是因緣於大士道次第修心分三：一、顯示入大乘門唯是發心；二、如何發生此心道理；三、既發心已學行道理。

^{p. 20409}

_{tib. p. 28314}

གཉིས། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་དངོས་བཤད་པ།

^ཇགསུམ་པ་དེ་ལྟར་ན་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ལ་བློ་སྦྱང་བ་ལ་གསུམ། ཐེག་ཆེན་གྱི་འཇུག་སྒོ་སེམས་བསྐྱེད་ཁོ་ནར་བསྟན་པ་དང༌། སེམས་དེ་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་དང༌། སེམས་བསྐྱེད་ནས་སྤྱོད་པ་ལ་སློབ་པའི་ཚུལ་ལོ། །

^{tib. p. 28316}

消文紀錄——

由是因緣於大士道次第修心分三：^戊三、於上士道次修心分三。所以，上士道的修心次第分成三部分。

^一、顯示入大乘門唯是發心：^己一、顯示入大乘門唯是發心。顯示進入大乘之門就是唯有發菩提心。

^二、如何發生此心道理：^己二、如何發生此心道理。如何生起菩提心的道理。

^三、既發心已學行道理：^己三、既發心已學行道理。發菩提心之後，如何修學學處的道理。

我對這段科文之理解——

這段是菩提心次第的科判。

前一則　下一則

 

消文(2011/02/22)

2011/02/22初版；2015/06/03修訂(取消黑底白字樣式)；2020/06/02三版(變更字體，藏文改採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 20406

此如《攝波羅蜜多論》云：「淨慧引發最勝乘，能仁遍智從此出，此是一切世間眼，具足照了如日光。」由種種門觀大乘德，牽引其意起大恭敬，而當趣入。

^{p. 20407}

_{tib. p. 28309}

དེ་ཡང་ཕར་ཕྱིན་བསྡུས་པ་ལས། ^བརྒྱུ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ཤེས་རབ་རྣམ་^བཔར་དག་^བཔས་མངོན་^བཔར་སྒྲུབ་^བཔའི་ཐེག་པའི་མཆོག །^བཐེག་པ་ཆེན་པོ་^{༼ཀ༽༼བ༽}ཐུབ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་^བསངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་^༼ང༽འཕང་^{༼ཀ༽༼བ༽}དེ་ལས་འབྱུང༌། །^བསངས་རྒྱས་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་^བཐར་ལམ་མཚོན་པ་ལ་མིག་བཞིན་ཏེ། །^བཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་འོད་^བདང་ལྡན་^བབླང་དོར་གསལ་བར་བྱེད་པས་ཉི་མ་ཤར་བའི་འོད་དང་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྒོ་སྣ་ཚོགས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བས་ཡིད་དྲངས་པའི་གུས་པ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས་འཇུག་པར་བྱའོ། །

^{tib. p. 28313}

消文紀錄——

此如《攝波羅蜜多論》云：又像《攝波羅蜜多論》當中所說的。

淨慧引發最勝乘：由清淨的智慧引發最殊勝的大乘。

能仁遍智從此出：佛陀的遍智也是從大乘產生出來的。

此是一切世間眼：這是一切世間的眼目。

具足照了如日光：像日光一樣，照遍一切黑暗。

由種種門觀大乘德：從各方面思惟觀察大乘的功德。

牽引其意起大恭敬，而當趣入：使得對大乘生起大恭敬，進而好樂趣入大乘道。

我對這段本文之理解——

這段本文引《攝波羅蜜多論》再宣說大乘功德，藉此策發恭敬心而趣入大乘。

前一則　下一則