藏漢(2011/07/23)

 

2011/07/23初版

2013/05/06修訂

席摩主巴與絳巴

漢譯廣論本文──p.31705

博朵瓦亦云：「如席摩主巴之逐盗者無益，應如絳巴之逐盗者，初先預備，次乃至未及盗處而追，如是緩追，又須耐久。譬若全不停息，速猛而進，走至極乏，坐不能起，等同未進。」

藏文廣論本文──p.44202

པོ་ཏོ་བའི་ཞལ་ནས་ཀྱང༌། སེ་མོ་གྲུ་བའི་ར་མདའ་ལྟ་བུས་མི་འོང༌། །བྱང་བའི་ར་མདའ་དང་པོ་སོས་བདལ་ནས་ཇག་པ་མ་སླེ་བ་བར་དུ་འདེད། དེ་བཞིན་དུ་སོས་བདལ་ཡུན་བསྲིངས་ནས་བྱེད་དགོས། དཔེར་ན། ཤིག་གིས་སོས་བདལ་ནས་མ་བསྡད་པར་ཕྱིན་པས་མྱུར་དུ་ཕྱིན། ལྗི་བས་ཐེབས་རེ་མཆོངས་ཤིང་བསྡད་པས་མ་ཕྱིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུང་ངོ།

《廣論》舊版手抄稿第17冊p.185最後一行：

他們兩個人同樣去追強盜，……。

實習紀錄──

由於週四（2011/07/21）母班進度到這裡，幹部如手抄稿謂此二巴為人名，故特文說明。

藏文中的པ།與བ།用來表示男性主詞的後綴，視前面主詞最後一個字母而定，漢譯都作「巴」，當前面主詞為地方名稱時，義為「某某地方的人」，例如བོད་པ།（西藏人）、ལྷ་ས་བ།（拉薩人），故知，宗喀巴（ཙོང་ཁ་པ།）的原義是作「宗喀的人」，（ཙོང་ཁ།）「宗喀」是青海湖東黃河流域地區總名，請參考張怡蓀《藏漢大辭典》p.2188。又請參考第二輪淺釋（p.01409）。

綜合以上所說，這裡的席摩主巴（སེ་མོ་གྲུ་བ།）和絳巴（བྱང་བ།）事實上是分別指「席摩主地區的人」和「絳地區的人」。2013.05.06：關於席摩主（སེ་མོ་གྲུ།），《藏漢大辭典》未見收錄；至於絳（བྱང་།），《藏漢大辭典》釋義有二：「名詞。(1)北方；(2)藏北牧區。」而同時收錄了བྱང་པ།與བྱང་བ།，分別釋義བྱང་པ།為「名詞。(1)絳巴。西藏醫學兩大不同派系中，奉行絳巴‧囊杰札桑的理論者。(2)傳統教法北藏派。(3)斑蝥。一種有毒昆蟲。入藥味苦而辛，性溫，功能治筋絡疾病、卒中昏迷及小便阻塞等。(4)北方人。居住在北方的人。」བྱང་བ།為「(1)འབྱང་པའི་འདས་པ།(2)形容詞。純熟，練達。」因此根據《藏漢大辭典》之釋義，此處應依前者（བྱང་པ།）理解作「北方人」，或者更確切地依བྱང་།理解作「藏北牧區」的人。

漢譯本文中的「逐盜者」，於藏文廣論中對應的是ར་མདའ།，根據張怡蓀《藏漢大辭典》（p.2636）釋義有二：「(1)援軍，友軍，助伴。(2)追捕，追索，追趕。」顯然是取第二義，然後轉義為「逐盜者」。或許以今日的語言來說，應該相當於「地區的巡守人員」，古典文字就當作「捕快」，老闆叫「捕頭」。