論源(2009/01/15)

2009/01/15初版；2017/11/03修訂(重編版面，增訂藏文，移除超連結；藏文採泰式分散對齊，並嵌入ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 11910

《本生論》亦云：「由修善不善諸業，諸人即成慣習性，如是雖不特策勵，他世現行猶如夢。若未修施尸羅等，隨具種色少壯德，極大勢力多富財，後世悉不獲安樂。種等雖卑不著惡，具足施戒等功德，如夏江河能滿海，後世安樂定增廣。應善定解善非善，諸業他世生苦樂，斷惡勵力修善業，無信豈能如欲行。」

^p. 12001

_{tib. p. 16118}

།ཞེས་དང༌། སྐྱེས་རབས་ལས་ཀྱང་། ^ངསྟོན་པ་བྱང་སེམས་ཀྱི་དུས་མཚོ་མི་ཆེ་བ་མེ་ཏོག་དང་ཆུ་བྱ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པ་ཆུ་འགྲམ་དུ་ལྗོན་ཤིང་དང་མེ་ཏོག་མང་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་ན་ཉའི་རྒྱལ་པོ་ཞིག་ཏུ་འཁྲུངས་ཏེ་ཉ་རྣམས་བྱམས་པས་སྐྱོང་བའི་ཚེ་རེ་ཞིག་ཅིག་ན་ཆར་མ་བབས་པས་མཚོ་སྐམ་པ་ལ་ཐུག་ཉ་རྣམས་འཆི་བར་ཉེ་བ་ན། བྱང་སེམས་དེས་ཀྱེ་ཧུད་ཉ་རྣམས་མ་རུངས་པར་གྱུར་གྱི་མེད་དོ་སྙམ་ནས་བདག་གིས་བསམ་བཞིན་དུ་སྲོག་ཆགས་བསད་པ་མི་དྲན་པའི་བདེན་པས་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཆར་འབེབས་ཤིང་མཚོ་གང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བདེན་ཚིག་བརྗོད་མ་ཐག་ཆར་སྤྲིན་འདུས་ཏེ་ཆེར་པོ་བབས་ནས་མཚོ་གང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བདེན་ཚིག་བརྗོད་མ་ཐག་ཆར་སྤྲིན་འདུས་ཏེ་ཆར་ཆེན་པོ་བབས་ནས་མཚོ་གང་བས་ཉ་རྣམས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ། བྱང་སེམས་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཚེ་འདི་ཉིད་ལའང་འཕྲལ་དུ་དགེ་བའི་བསམ་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ།། དགེ་དང་མི་དགེའི་ལས་རྣམས་གོམས་བྱས་པས། །མི་རྣམས་ལ་ནི་འདྲིས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེ་ལྟ་བུ་དག་ཆེད་དུ་མ་བསྒྲིམས་ཀྱང་། ཚེ་རབས་གཞན་ལ་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་སྤྱོད། །རབ་ཏུ་སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་མ་སྦྱངས་ན། །རིགས་དང་གཟུགས་དང་ལང་ཚོའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ནི། སྟོབས་ནི་རབ་ཏུ་ཆེ་ཞིང་ནོར་རྣམས་ཕྱུག་ཀྱང་རུང་། །ཕྱི་མའི་ཚེ་ལ་སུ་ཡང་བདེ་བ་འཐོབ་མི་འགྱུར། །རིགས་ལ་སོགས་པ་དམའ་ཡང་སྡིག་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་།། རབ་ཏུ་སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །དབྱར་གྱི་དུས་ན་འབབ་ཆུས་རྒྱ་མཚོ་གང་བ་བཞིན། །ཕྱི་མའི་ཚེ་ལ་ངེས་པར་བདེ་བ་རྒྱས་པར་འགྱུར། །དགེ་དང་མི་དགེའི་ལས་ལས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་རབ་ཏུ་ངེས་བྱས་ནས། །སྡིག་པ་སྤངས་ཏེ་དགེ་བའི་ལས་ལ་རབ་ཏུ་འབད། །དད་པ་མེད་པ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་སྤྱོད། །ཅེས་སོ།།

^{tib. p. 16208}

論源紀錄——

根據英文版廣論注no. 369, p. 396, vol. one: Jm:15.1, 28.16-17, 29.2,顯示這段本文出自《三十四本生論》第十五品第一偈、第二十八品第十六與十七偈，以及第二十九品第二偈。茲將梵文論源分列如下：

由修善不善諸業，諸人即成慣習性，如是雖不特策勵，他世現行猶如夢。

१५ मत्स्यजातकम्

15. Matsyajātakam

अभ्यासयोगाद्धि शुभाशुभानि कर्माणि सात्म्येन भवन्ति पुंसाम् ।

abhyāsayogāddhi śubhāśubhāni karmāṇi sātmyena bhavanti puṃsām /

तथाविधान्येव यदप्रयत्नाज्जन्मानतरे स्वप्न इवाचरन्ति ॥१॥

tathāvidhānyeva yadaprayatnājjanmāntare svapna ivācaranti // Jm_15.1 //

若未修施尸羅等，隨具種色少壯德，極大勢力多富財，後世悉不獲安樂。

種等雖卑不著惡，具足施戒等功德，如夏江河能滿海，後世安樂定增廣。

२८ क्षान्तिजातकम् ।

28. Kṣāntijātakam

कुलेन रूपेण वयोगुणेन वा

बलप्रकर्षेण धनोदयेन वा ।

kulena rūpeṇa vayoguṇena vā

balaprakarṣeṇa dhanodayena vā /

परत्र नाप्नोति सुखानि कश्चन

प्रदानशीलादिगुणैरसंस्कृतः ॥१६॥

paratra nāpnoti sukhāni kaścana

pradānaśīlādiguṇairasaṃskṛtaḥ // Jm_28.16 //

कुलादिहीनोऽपि हि पापनिःस्पृहः

प्रदानशीलादिगुणाभिपत्तिमान् ।

kulādihīno 'pi hi pāpaniḥspṛhaḥ

pradānaśīlādiguṇābhipattimān /

परत्र सौख्यैरभिसार्यते ध्रुवं

घनागमे सिन्धुजलैरिवार्णवः ॥१७॥

paratra saukhyairabhisāryate dhruvaṃ

ghanāgame sindhujalairivārṇavaḥ // Jm_28.17 //

應善定解善非善，諸業他世生苦樂，斷惡勵力修善業，無信豈能如欲行。

२९ ब्रह्मजातकम्
29. Brahmajātakam

शुभाशुभं कर्म सुखासुखोदयं

ध्रुवं परत्रेति विरूढनिश्चयः ।

śubhāśubhaṃ karma sukhāsukhodayaṃ

dhruvaṃ paratreti virūḍhaniścayaḥ /

अपास्य पाप यतते शुभाश्रयो

यथेष्टमश्रद्धतया तु गम्यते

apāsya pāpa yatate śubhāśrayo

yatheṣṭamaśraddhatayā tu gamyate // Jm_29.2 //

前一則　下一則