消文(2010/04/13)

2010/04/13初版；2018/08/02修訂(重編版面，移除超連結，增訂藏文並採泰式分散對齊，此段無ཏྲེ་ཧོར།版四家注)

論之本文——p. 17002

成辦生死之因，雖俱須惑業，然以煩惱而為上首。若無煩惱，雖有宿業超諸量數，然如種子，若無潤澤及其土等，定不發芽。如是諸業缺俱有緣，亦定不能發苦芽故。又若有煩惱，縱無宿業，無間新集，取後有故。

p. 17004

_{tib.p. 23219}

འཁོར་བ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ལ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་དགོས་ཀྱང་། ཉོན་མོངས་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་མེད་ན་སྔར་བསགས་ཀྱི་ལས་བགྲང་ལས་འདས་པ་ཡོད་ཀྱང་རླན་དང་ས་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་མི་འགྲུབ་པ་བཞིན་དུ། ལས་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མྱུ་གུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཉོན་མོངས་ཡོད་ན་ལས་སྔར་བསགས་མེད་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་གསར་དུ་བསགས་ནས་ཕུང་པོ་ཕྱི་མ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ།།

^{tib.p. 23304}

消文紀錄——

成辦生死之因，雖俱須惑業，然以煩惱而為上首：雖然必須具備煩惱與業，才能成辦生死輪迴的因，但是，最主要的是在於煩惱。

若無煩惱，雖有宿業超諸量數，然如種子，若無潤澤及其土等，定不發芽：如果沒有煩惱，雖然有難以估計的宿業，然而就好像有種子，但是沒有水的潤澤，以及沒有土壤等等，這種子一定不會發芽。

如是諸業缺俱有緣，亦定不能發苦芽故：所以，種種的業如果缺乏俱有因，也一樣必定不會發出苦芽。俱有緣，亦名俱有因，梵語सहभूहेतु (sahabhūhetu)，【T30 No. 1579《瑜伽師地論》卷第五〈本地分中有尋有伺等三地之二〉】：「俱有因者。謂攝受因。一分。如眼於眼識。如是耳等於所餘識。」【丁福保《佛學大辭典》】：「（術語）六因之一。俱時有之法，互為因，謂之俱有因。例如地水火風之四大。必四大相依而生者，彼為我之因，我為彼之因，恰如三叉之相依而立。是名俱有因。此法因果同時，故得相對而謂為俱有因。亦得相望而謂為互為果也。四大之中一大為因，則他三大為果，他三大為因，則此一大為果，以互為因者，必互為果故也。其果名稱為士用果。即俱有因之法，互為士用果，互為士用果者，必為俱有因之法也。」
又若有煩惱，縱無宿業，無間新集，取後有故：此外，如果有煩惱，縱然沒有宿業，由於煩惱不間斷地造集新業，於是就會感得未來的果報。後有，梵語पुनर्भव (punarbhava)，【丁福保《佛學大辭典》】：「（術語）未來之果報也。後世之心身也。」
我對這段本文之理解——

這段本文闡釋生死輪迴之因，以煩惱為主要，並以種子與發芽之助緣為喻。

前一則　下一則